Aminozuren

Aminozuren (ook aminocarbonzuren) zijn chemische verbindingen die zowel een stikstofhoudende (N)-aminogroep als een carboxylzuurgroep hebben. Zij worden in alle levende wezens aangetroffen en zijn de basisbouwstenen van alle eiwitten. Zij komen vrij bij de afbraak van eiwitten (proteolyse).

De opbouw van lichaamseigen eiwitten en de benutting van via de voeding opgenomen eiwitten verloopt bijzonder succesvol wanneer de samenstelling van de toegevoerde aminozuren in evenwicht is.

De aminozuurindex geeft de biologische waarde van levensmiddelen aan in termen van aminozuurgehalte. Aminozuren die niet worden gebruikt om eiwitten op te bouwen, kunnen worden gedeamineerd en zo worden omgezet in koolhydraten en vetten.

Aminozuren worden in verschillende groepen onderverdeeld. Deze groepen aminozuren nemen deel aan verschillende processen in het lichaam. Aminozuren zijn onder andere betrokken bij het transport en de opslag van voedingsstoffen, als bouwstenen van eiwitten bevorderen zij de spiergroei en beschermen zij tegen spierafbraak. Aminozuren zijn echter ook een bestanddeel van antilichamen en de precursor van belangrijke enzymen en neurotransmitters die verantwoordelijk zijn voor diverse stofwisselingsprocessen.

Voorts wordt een onderscheid gemaakt tussen essentiële, semi-essentiële en niet-essentiële aminozuren. De essentiële aminozuren vormen een subgroep van verbindingen die het lichaam niet zelf vormt of kan vormen. Zij moeten dus via de voeding worden opgenomen.

Semi-essentiële aminozuren kunnen door het lichaam worden gevormd, zij bestaan uit andere aminozuren. In bijzondere situaties, zoals zwangerschap, blessures, groei of zelfs tijdens wedstrijdsport, worden zij essentiële aminozuren en moeten zij via de voeding worden geleverd.

Niet-essentiële aminozuren kunnen door het lichaam zelf worden aangemaakt en zijn daarom niet van bijzonder belang op het gebied van voeding en voedingssupplementen.